Chào mọi người!
Hôm nay là ngày thứ ba trên hành trình học Prompt Engineering của mình, và mình bắt đầu “hiểu sơ sơ” được cách mà ChatGPT suy nghĩ (spoiler: nó không có não 😅). Nhưng đừng xem thường nha – AI tư duy theo pattern và logic step-by-step, nên chỉ cần mình viết prompt đúng cách, nó “gánh” cho mình cực đỉnh!
Hình ảnh: AI tư duy theo pattern và logic step-by-step
Nếu quan tâm bạn có thể xem hai bài của ngày 1 và 2 bên dưới nha:
- [Ngày 1] – Prompt là gì? LLM là gì? Mở khoá tư duy AI từ con số 0
- [Ngày 2] – AI hoạt động như thế nào? Tò mò “bộ não AI” từ bên trong
🎯 Mục tiêu hôm nay
- Hiểu cách AI tư duy theo mẫu và logic từng bước.
- So sánh kết quả khi prompt không rõ ràng và khi có hướng dẫn chi tiết.
- Viết 2 prompt thực hành: hướng dẫn & dịch thuật.
- Học 5 từ tiếng Anh chuyên ngành cực hữu ích.
Tư duy theo mẫu (Pattern) và logic từng bước (Step-by-step)
Hôm nay mình tìm hiểu cách mà ChatGPT “xử lý” thông tin. Thay vì suy nghĩ như con người, AI lại học theo mẫu có sẵn. Nghĩa là, nếu bạn đưa ra một yêu cầu quen thuộc, nó sẽ dựa vào những mẫu từng thấy để trả lời cho nhanh, cho đúng.
Ngoài ra, nếu bạn muốn AI giải thích một quy trình hay hướng dẫn cụ thể, bắt buộc phải viết prompt kiểu “từng bước” (step-by-step) thì mới ra kết quả đúng ý.
Ví dụ:
- Prompt kiểu “Pha cà phê như thế nào?” thì hơi chung chung.
- Còn nếu bạn viết: “Hướng dẫn từng bước cách pha cà phê phin cho người chưa biết gì” → AI trả lời vừa chi tiết, vừa dễ hiểu hơn nhiều!
- Mình áp dụng và đưa ra lời nhắc: “hướng dẫn từng bước học prompt engineering”. Nó rep cũng quá chi là ok á.
✍️ Thực hành hôm nay
🟡 Prompt 1: Hướng dẫn từng bước
Giải thích cách pha cà phê phin cho người chưa biết gì.
👉 Kết quả: Câu trả lời đúng, nhưng vẫn hơi khái quát.
Mình chỉnh lại:
Hướng dẫn từng bước cách pha cà phê phin, đơn giản, dễ hiểu, không dùng từ chuyên ngành.
🔥 Boom! Lần này AI đưa ra từng bước rõ ràng: tráng phin, định lượng cà phê, nước nóng bao nhiêu độ, thời gian chờ bao lâu… Mình chỉ thiếu cái phin là làm được luôn 🤣
Bài học rút ra là: mình chịu khó thay đổi prompt để được câu trả lời tối ưu nhất.
🟡 Prompt 2: Dịch với tone trang trọng
Dịch câu sau sang tiếng Anh với giọng trang trọng:
"Mình rất vui khi được hợp tác cùng bạn trong dự án này."
👉 Kết quả:
I am delighted to collaborate with you on this project.
Mình lấy câu tiếng Việt trên cho vào Google dịch: I am very happy to cooperate with you on this project.
Rõ ràng nó dịch mượt hơn, đúng tone lịch sự, chuyên dùng cho email công việc. Quá xịn luôn!
📘 5 từ vựng tiếng Anh chuyên ngành hôm nay
| Từ vựng | Nghĩa | Ứng dụng thực tế |
|---|---|---|
| pattern | Mẫu, khuôn | “The AI follows a familiar pattern.” |
| step-by-step | Từng bước một | “Give me step-by-step instructions.” |
| translate | Dịch | “Translate this to English.” |
| formal | Trang trọng | “Use a formal tone, please.” |
| tone | Giọng điệu | “Change the tone to friendly.” |
📌 Mình viết thử câu ứng dụng:
Translate this message into English in a formal tone, step-by-step if needed.
Cảm giác thằng éo biết tiếng anh tự viết được câu dùng đúng chuyên ngành thật “trí tuệ” 😎
💬 Phản xạ với ChatGPT
Mình muốn thử kiểm tra hiệu quả prompt nên gõ lại cả hai phiên bản:
- “Giải thích cách pha cà phê” (ngắn, không rõ yêu cầu)
- “Hướng dẫn cách pha cà phê phin từng bước, dễ hiểu…”
Kết quả: Prompt càng rõ ràng → output càng mượt mà. Luôn là như vậy, nhớ nhé 😀
Bài học hôm nay: Đừng lười viết prompt, vì prompt càng rõ càng đỡ tốn thời gian sửa kết quả. AI “đoán giỏi” thật, nhưng bạn càng nói rõ, nó càng đoán trúng ngay từ lần đầu! Đừng bắt nó đoán nữa khi mình muốn một kết quả rõ ràng nha.
📝 Tổng kết ngày 3
✅ Mình đã:
- Biết AI tư duy theo pattern và logic step-by-step: nó đã được học theo mẫu và tư duy theo logic đã học trước đó.
- Viết được 2 prompt chất lượng cao: prompt bắt nó hướng dẫn pha cà phê và dịch câu theo phong cách trang trọng.
- Học thêm 5 từ tiếng Anh chuyên ngành siêu hữu ích.
- Nhận ra rằng prompt tốt = kết quả tốt + tiết kiệm thời gian.
Ngày mai, mình sẽ học tiếp về cấu trúc của một prompt hiệu quả – kiểu viết prompt theo công thức để lúc nào cũng “trúng đích”. Hóng quá rồi 😆
Lại là câu muôn thuở, nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào đừng ngại để lại comment bên dưới cho mình nha, mình sẽ trả lời trong khả năng, nếu ko mình sẽ nhờ AI rep, ahihi.
